Τι είναι η τέχνη.. Τι είναι η μουσική.. Που αρχίζει και που τελειώνει..
Πότε ένα έργο θεωρείται ολοκληρωμένο?
Πώς και πότε αντιλαμβάνεσαι αν πρέπει να συνεχίσεις την επεξεργασία ή να βάλεις καλλιτεχνική τελεία? Σε ποιον ανήκει ένα έργο? Και ποιος μπορεί να κρίνει ένα έργο? Ένας ειδικός εκτιμητής? Ένας λάτρης? Ή μήπως ο καθένας?
Μπορείς ν’ ακούσεις τόσες διαφορετικές απόψεις από κάθε στόμα και να αναλύουμε μερόνυχτα ολόκληρα..!! Τι ισχύει τελικά? Υπάρχει κάποια άποψη, κάποια κρίση που να θεωρείται αντικειμενική και να λαμβάνεται ως μέτρο σύγκρισης?
Κατ’ αρχάς. Το έργο ΔΕΝ ανήκει στον καλλιτέχνη. Και δεν μιλάω για τα πνευματικά δικαιώματα ή την υλική του υπόσταση.. Μην αρχίσετε να μπαίνετε σε γκαλερί, μουσικά καταστήματα, βιβλιοπωλεία και τα ξεσηκώσετε όλα!! Δεν αναλαμβάνω καμία ευθύνη! Η ουσία, ο σκοπός του, στον οποίο και αναφέρομαι, ανήκει στους αποδέκτες. Στο κοινό. Ως εκ τούτου, κάθε υποδοχέας ειδικός ή μη, μπορεί να έχει άποψη.
Θέσεις ‘’καλλιτεχνών’’ του τύπου ‘’Τι ξέρεις εσύ από τέχνη?’’ και ‘’Δεν επιτρέπω σε κανέναν να κρίνει το έργο μου’’, ως επί των πλείστων σε ανθρώπους που δεν είναι επαγγελματίες κριτικοί, είναι καθαρά εγωιστικές, πρόχειρα καλύμματα φόβου της ενδεχόμενης απόρριψης του καλλιτεχνικού τους τέκνου. Είμαστε από τη φύση μας κριτικά όντα και δικαιούμαστε, αν όχι οφείλουμε, να έχουμε προσωπικές θέσεις σε όσα ερεθίσματα δεχόμαστε. Και μην αφήσετε κανέναν να σας πείσει otherwise.
Υπάρχει βέβαια μια λεπτή κόκκινη γραμμή, μεταξύ προσωπικής αίσθησης γούστου και ισορροπίας πάνω σ’ ένα έργο και στον φανατισμό.
Φανατισμός : Ο φανατισμός που ως όρος προέρχεται εκ της λατινικής λέξης "fanum" (=ιερόν), σημαίνει την μετ' εγωισμού και εμπάθειας προσήλωση σε κάποιες αντιλήψεις, ανεξάρτητα της ορθότητας ή όχι αυτών.
Και ΝΑ ο λόγος που δεν μ’ αρέσει να αυτό-αποκαλούμαι fan των όποιων ειδών τέχνης αγαπώ!! Από τη ρίζα της η λέξη έχει αρνητική έννοια, νομίζω είναι ξεκάθαρο. Όποτε την ακούω (την λέξη βεβαίως – βεβαίως!) μου ‘ρχεται αυτόματα στο μυαλό η εικόνα ενός αλόγου με παρωπίδες. Δεν κοιτά πάνω, κάτω, δεξιά, αριστερά. ΜΟΝΟ μπροστά. Και ως αντιδραστικό πλάσμα (δε θα 'θελα σχόλια, ευχαριστώ : >), δε θα μου πει εμένα ο αγωγιάτης που θα κοιτάζω!! Και σ’ αυτή την περίπτωση, αγωγιάτης είναι αυτός που κοιτάς στον καθρέπτη. Μάντεψε!
Ας δώσω ένα μουσικό παράδειγμα, που το ‘χω και πιο έντονο.
Αγαπάς ένα συγκρότημα και όλα είναι τέλεια! Ο front man είναι ΘΕΟΣ, ο κιθαρίστας ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ.. Τώρα το αν ο front man είναι απλά όμορφος (κι αυτό υποκειμενικό βέβαια) και αν ο κιθαρίστας ξέρει να παίζει 5 συγκεκριμένα riffs, είναι άλλη ιστορία!! Αφού είναι ΘΕΟΙ, πώς να το κάνουμε!!
Από την άλλη βέβαια, θα σκεφτεί κανείς, τι σ’ ενοχλεί αν ο κιθαρίστας δεν είναι master mind από τη στιγμή που σ’ εκφράζουν τα τραγούδια και το στυλ τους?? Δε μ’ ενοχλεί, απλά μη τον παρουσιάζεις για Jimmy Hendrix. Δεν είναι. Deal with it. : >
Μισείς ένα συγκρότημα -το ότι κάθεσαι και διοχετεύεις τόση αρνητική ενέργεια για ένα band δε θα το σχολιάσω ΚΑΝ..- και ό,τι βγάζουν είναι βλακείες {κλασικός χαρακτηρισμός!}. Πραγματικά, εντελώς αντικειμενικά(!) -άλλη κλασική ατάκα-, δεν μπορείς να καταλάβεις τον λόγο που υπάρχουνε!!
Βέβαια υπάρχει και η κατηγορία ‘’μου αρέσει ο τάδε μουσικός ή band, ΑΛΛΑΑΑΑΑΑ..’’ :
Λατρεύω τους Metallica, αλλά μόνο αν βγάζουν κάθε δύο χρόνια ένα καινούριο Master of puppets. Προσκυνώ τους Linkin Park , αλλά δε θέλω αηδίες. Θέλω Hybrid Theory και Meteora σε κάθε release και αν γίνεται κιόλας, εναλλάξ. Και πολλά άλλα bands φυσικά, τα παραδείγματα είναι ενδεικτικά..
Ναι, θα συμφωνήσω με όσους πιστεύουν τα παραπάνω. Και είναι κάτω των 17. Αλλά κάποια στιγμή, οι άνω των 17, θα πρέπει ν’ ανοίξουμε λίγο το μυαλό μας. (Ιου.)
Ε, helloooooooooooooooooooo?? Από τη φύση του ο καλλιτέχνης, σε όποιο είδος κι αν έχει ταχθεί, νιώθει την ανάγκη να εξελιχθεί, να πειραματιστεί, να δημιουργήσει. Πώς μπορεί κάποιος να λέγεται δημιουργός και να κάνει συνέχεια τα ίδια πράγματα προς τέρψη των θαυμαστών του? Αυτό λέγεται επανάληψη, άρα και ο δημιουργός θα πρέπει να μετονομαστεί σε.. επαναληπτής!! [Δεν υπάρχει ΚΑΝ η λεξούλα έτσι? Και σεις θέλετε να υφίσταται και στην πράξη? ;)]
Δεν γίνεται να σου αρέσει ή να μη σου αρέσει ένα συγκρότημα ή μουσικός υπό όρους και να ξεπετάς ένα καινούργιο υλικό μ’ ένα απλό άκουσμα. Ναι, μπορείς ν’ ακούσεις προσεκτικά, μιας και μιλάμε για μουσική, να αναλύσεις τους ήχους, να μελετήσεις τους στίχους, να νιώσεις το album. Μπορεί να μη νιώσεις τίποτα τελικά. Ακόμη κι αυτό ΕΙΝΑΙ η άποψή σου! Αλλά το ‘χεις συνειδητοποιήσει! Μπορεί να νιώσεις δυσαρέσκεια ή ευχαρίστηση. Αλλά το ‘χεις μελετήσει. Η άποψή σου θα είναι αυτό που νιώθεις, χωρίς φραγμούς και προκαταλήψεις και μπορείς να εκφράσεις χωρίς εμπάθεια ή συμπάθεια τη γνώμη σου. Προσωπικά, θεωρώ ότι υπάρχουν πολλές παράμετροι που συμβάλλουν στην κρίση μου για κάποιον μουσικό. Μια απ’ αυτές είναι πως δε θα έβαζα στην ίδια ζυγαριά έναν τραγουδιστή που του γράφουν άλλοι τα τραγούδια του -γιατί μουσικό δε τον λες, πιστεύω- και έναν μουσικό ή συγκρότημα που με κάθε δίσκο του σου δίνει ένα κομμάτι της ψυχής του, είτε το τελικό αποτέλεσμα σε ικανοποιήσει είτε όχι.
Call me sentimental, αλλά το θεωρώ λίγο άγριο, λίγο ‘ΟΥΓΚ!’, να πεις απλά ‘’Πω, πω, τι κοτσάνα, χάλασαν’’, μόνο και μόνο επειδή υπήρξε μια καινούρια μουσική προσέγγιση. Είναι φυσικό και λογικό πως σε κάποιους δε θ’ αρέσει η αλλαγή πάνω σε κάτι που αγαπούν όπως το ‘χουν μάθει, αλλά διαφωνώ στην ολική ισοπέδωση του/των μουσικού/κων και στην ΚΛΑΣΙΚΟΤΑΤΗ πλέον ατάκα – πιπίλα ‘’εμπορευματοποιήθηκαν’’. Εννοείται πως υπάρχουν και πολλοί τέτοιοι, έχω ουκ ολίγα παραδείγματα στο μυαλό μου, αλλά δε θα ήταν πρέπων να δίνεται αυτός ο ‘’τίτλος’’ έτσι. Αβασάνιστα. Και επιπλέον ΔΕ μιλάμε γι’ αυτούς τώρα. Συντονιστείτε!
Θα μου πεις, ‘’και συ πού το ξέρεις ότι αυτοί που έχεις στο μυαλό σου ως εμπορευματοποιημένοι δεν είναι απλά bands που τους κρίνεις με σταθμά τα οποία αποστράφηκες μόλις τώρα?’’ Και ακριβώς ΕΔΩ θέλω να καταλήξω. Πως αν ασχοληθείς λίγο παραπάνω, ακούσεις προσεκτικά, αφιερωθείς για λίγο, μπορείς να καταλάβεις τι προσπαθεί να δώσει ένα new material. Αν διαβάσεις μια συνέντευξη, περιηγηθείς λίγο στο internet –for Christ’s sake, ζούμε στην εποχή της πληροφόρησης- είσαι αρκετά έξυπνος να καταλάβεις ποιος είναι ο πραγματικός στόχος του. Το ότι δε συμφωνώ με κάτι προσωπικά, δε σημαίνει πως είναι άξιο αφορισμού γενικά. Μπορεί να μη μου αρέσει κάτι, γιατί δεν είναι του στυλ μου, ή δε με εκφράζει, ή να νομίζω αρχικά πως δε μου αρέσει γιατί έχω επηρεαστεί από προηγούμενους δίσκους και άλλους εξωγενείς παράγοντες. Ναι, αλλά δε μου φταίει ο καλλιτέχνης γι’ αυτό, πως θα γίνει τώρα? Καμιά φορά ακούω κάποια σχόλια τόσο άτοπα, χωρίς επιχείρημα και χωρίς εγκεφαλική επεξεργασία, που το μόνο που θέλω ν’ απαντήσω είναι :’’Αν είσαι ΤΟΟΟΟΣΟ μάγκας, γιατί δε γράφεις εσύ τον επόμενο δίσκο(του εκάστοτε band που συζητείται)για να ‘χουμε σίγουρη επιτυχία??’’ Βεεεεεεέβαια!
Οι μουσικοί, όπως το βλέπω και το αισθάνομαι, θα πρέπει να αφουγκράζονται τον κόσμο, να παίρνουν ιδέες και ερεθίσματα, αλλά να μην επηρεάζονται στις καλλιτεχνικές τους αποφάσεις απ’ αυτόν. Να γράφουν ειλικρινά, δημιουργικά, να νιώσουν ολοκλήρωση through the process, πρώτα για να καθαρίσουν τη δική τους ψυχή και μετά όλων όσων μπορούν να ταυτιστούν. And not the other way around.
Θα μπορούσα να αναλύω με τις ώρες, αλλά επειδή δε θα ‘θελα να γράψω βιβλίο.. ας-ααααα (ala James Hetfield) βάλω μια άνω τελεία γι’ απόψε..
In the end, it’s all about the music.. Don’t make time to hate records, make time to find the ones you will adore!
Και που ξέρεις, μπορεί μετά από λίγο research και λίγο πιο ειλικρινές άκουσμα, ν’ αλλάξεις και άποψη.. για την αρχική σου άποψη!!
